بررسی ریز ازدیادی گل میخک کرمانی (dianthus crinitus sub.sp kermanensis)

میخک کرمانی (dianthus crinitus sub.sp kermanensis) از گیاهان بومی ایران و متعلق به تیره کاریوفیلاسه و جنس میخک می-باشد که به علت جنبه های زینتی، خواص دارویی، مواد معطر و پلی مورفیسم در ریخت شناسی، ژنتیک و دورگ گیری از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف از این پژوهش استقرار و ایجاد پروتکلی قابل تکرار برای تکثیر درون شیشه ای و باززایی این گیاه است. بذر های جمع آوری شده از خاستگاه های طبیعی در محیط کشت پایه موراشیگ و اسکوگ (ms) کشت شدند. جهت بررسی ریزازدیادی، دو نوع ریز نمونه سرشاخه و گره از گیاهچه های به دست آمده در محیط های کشت ms حاوی سطوح مختلفی از تنظیم کنندگان رشد 6-بنزیل آدنین (ba) و 1-نفتالین استیک اسید (naa) کشت شدند. در آزمایش کالوس زایی نیز، ریزنمونه های ساقه، ریشه و برگ در محیط های دارای مقادیر مختلفی از 2 و 4- دی کلرو فنوکسی استیک اسید (2,4-d) و ba کشت شدند. کالوس های بدست آمده از ریزنمونه های فوق جهت بررسی باززایی.در محیط کشت های حاوی غلظت های مختلف ba و naa قرار گرفتند. گیاهچه های باززایی شده برای تعیین بهترین محیط ریشه زایی به محیط کشت های دارای سطوح مختلفی از 3- ایندول بوتیریک اسید (iba)، ایندول استیک اسید(iaa) و naa منتقل شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین تعداد (50)، وزن تر (513/1 گرم) و خشک (107/0 گرم) درمحیط کشت حاوی 1/0 میلی گرم در لیتر naa و بلند ترین طول شاخساره (2/4 سانتی متر) در محیط حاوی 1/0 میلی گرم در لیتر naa و 1 میلی گرم در لیتر ba حاصل گردید. ریزنمونه های ساقه، ریشه و برگ به ترتیب بیش ترین وزن کالوس (5/82 میلی گرم کالوس از هر ریزنمونه ساقه) را تولید کردند. مناسب ترین محیط برای کالوس زایی ms حاوی 2 میلی گرم در لیتر 2,4-d و 2 میلی گرم در لیتر ba بود. بیش ترین تعداد شاخه باززایی شده (2/12 شاخه به ازای هر قطعه کالوس) نیز در حضور 1 میلی گرم در لیتر ba و 3/0 میلی گرم در لیتر naa و از کالوس های حاصل از ساقه مشاهده شد. کالوس های حاصل از ریشه موفق به باززایی نشدند. گیاهچه های باززایی شده موفق به تولید بیش ترین وزن تر و خشک ریشه (5/0 و 08/0 میلی گرم) در محیط دارای 5/1 میلی گرم در لیتر iba شدند. در آخر گیاهچه های ریشه دار شده برای رشد و نمو بیشتر به محیط برون شیشه ای انتقال یافته و سازگار شدند.